Папярэдні тыдзень апынуўся карысным для сістэмных адміністратараў у плане навінак вольнага софту. Абнавіўся кліент FreeRDP для выдаленага адміністравання Windows, гатова сістэма кіравання віртуалізацыяй прамысловага ўзроўню RHEV 3.0, выйшла стабільная версія сервера цэнтралізаванага захоўвання дадзеных календароў і адрасных кніг DAViCal. Але, лічу, таксама сісадміну будуць цікавы развагі Торвальдса аб кіраванні інфраструктурай ядра і навіна аб зімовай сесіі LVEE 2012.

FreeRDP 1.0

Навіна, якая можа ўзрадаваць многіх адміністратараў, для якіх любімай сістэмай з'яўляецца Linux, але важдацца ў асноўным даводзіцца з Windows-машынамі. Праект FreeRDP упэўнена развіваецца і ў сярэдзіня студзеня гэтага года дасягнуў афіцыйна версіі 1.0.

FreeRDP першапачаткова нарадзіўся як форк праграмы rdesktop, прызначанай для выдаленага падлучэння да тэрмінальных сервероў Windows праз пратакол выдаленага працоўнага стала RDP, створанага Microsoft. Да нядаўняга часу rdesktop было адзіным папулярным прыкладаннем для доступу да Windows з асяродзя Linux.

Аднак rdesktop меў розныяі недахопы, а з красавіка мінулага года развіццё гэтага прыкладання практычна спынілася. Таму ўсе хоць і карысталіся гэтай праграмай, але без усякага задавальнення. FreeRDP быў закліканы вярнуць задавальненне сісадмінам пры адміністраванні Windows-машын.

З выхадам версіі 1.0, FreeRDP значна адрозневаецца ад rdesktop і ад уласных мінулых версій.

• Зроблена значнае абнаўленне кода. Пачынаючы з версіі FreeRDP 1.0, код прыкладання распаўсюджваецца пад ліцэнзіяй Apache, а не GPL v2. Код максімальна прыведзены ў адпаведнасць са спецыфікацыяй RDP ад Microsoft і падрабязна каментаваны.
• Перапісана праца з клавіятурай, друкаркамі, гукам.
• Рэалізаваная праца ў новым рэжыме RemoteApp, замест выкарыстоўванага раней рэжыму SeamlessRDP. Дадзены рэжым працы дае доступ да прыкладанняў, размешчаных на боку сервера, але з якім карыстач працуе як са звычайным лакальным прыкладаннем.
• З'явілася падтрымка тэхналогіі RemoteFX, якая дазваляе аптымізаваць трансляцыю да кліента відэа і тэксту. Падтрымка перасылцы мультымедыя патокаў (Multimedia Redirection) робіцца з выкарыстаннем FFmpeg, што, па заявах распрацоўнікаў, дазваляе павялічыць эфектыўнасць перадачы гукавога і відэа кантэнту па-над пратаколам RDP.
• Карыстацкі інтэрфейс цалкам перапісаны і аддзелены ад асноўнай бібліятэкі. Для карыстальніцкай працы з FreeRDP прадстаўлены тры графічных інтэрфейсу: асноўны xfreerdp для працы ў X11 з падтрымкай RemoteApp, кліент dfreerdp з падтрымкай працы па-над DirectFB і кліент для Windows-платформы wfreerdp.
• Выкарыстоўваецца кэшаванне графікі, што дазваляе значна павысіць прадукцыйнасць.

Акрамя таго, рэкамендуецца выкарыстоўваць асобны графічны мэнэджар падлучэнняў да выдаленых працоўных сталоў Remmina, які з версіі 0.8 перайшоў на выкарыстанне FreeRDP ў якасці RDP кліента.

Праект FreeRDP мае намер і ў далейшым развівацца. Напрыклад у новай версіі прадстаўлена эксперыментальная рэалізацыя RDP-сервера, які пакуль падтрымлівае толькі працу праз RemoteFX і трансляцыю падзей ад мышы і клавіятуры.

Red Hat Enterprise Virtualization 3.0

Яшчэ адна навіна сісадміна для нататку. У сучасным свеце ўсё вопытныя сістэмныя адміністратары карпаратыўных сетак выкарыстоўваюць віртуалізацыю. Але запусціць некалькі віртуальных хастоў - гэта адно, і зусім іншая справа - абслугоўваць вялікую колькасць такіх хастоў. І тут ужо патрэбныя спецыяльныя цэнтралізаваныя сістэмы кіравання віртуалізацыяй накшталт VMware vSphere або Citrix XenServer.

На мінулым тыдні таксама і Red Hat выпусціла рэалізацыю сваёй прамысловай платформы для кіравання віртуальнай інфраструктурай Red Hat Enterprise Virtualization 3, тэставанне якой адбывалася са жніўня мінулага года.Платформа RHEV 3 заклікана скласці канкурэнцыю рашэнням VMware, Citrix.

Сістэма RHEV 3 з'яўляецца адкрытай. Тэхналогіі, якія выкарыстоўваюцца для кіравання віртуальнымі машынамі ў гэтай сістэме, перададзены адкрытаму праекту oVirt, які актыўна развіваецца з лістапада мінулага года.

І таму з выхадам RHEV 3 можна рэкамендаваць бліжэй пазнаёміцца і з oVirt. Для Fedora 16 ужо існуюць адпаведныя пакеты, і многія адміністратары ўжо тэстуюць магчымасці гэтай свабоднай і бясплатнай сістэмы кіравання віртуалізацыяй.

А сістэма RHEV 3 з'яўляецца камерцыйнай, заснаванай на камерцыйнай платформе RHEL 6.У якасці тэхналогіі віртуалізацыі выкарыстоўваецца KVM (Kernel Virtual Machine).

RHEV выкарыстоўвае напрацоўкі прапрыетарнай сістэмы SolidICE кампаніі Qumranet, якую Red Hat набыла ў 2009-м годзе. Аднак у трэцяй версіі многія прапрыетарныя кампаненты былі заменены на адкрытыя.

Так, напрыклад, сістэмную частку кіравання віртуалізацыяй цяпер забяспечваюць бібліятэкі libvirt замест выкарыстоўванага раней дэмана VDSM. Раней цэнтралізаванае кіраванне віртуальнай інфраструктурай рэалізоўвалася праз кансоль кіравання, заснаванай на базе SolidICE,. NET, MSSQL і Active Directory на платформе Windows 2008. Цяпер Red Hat Enterprise Virtualization Manager з'яўляецца Java-прыкладаннем, якое працуюць на платформе JBoss Enterprise Application Platform. Замест MS SQL Server выкарыстоўваецца PostgreSQL.

У плане магутнасці новы RHEV 3 на базе абноўленага гіпервізара KVM здольны абслугоўваць да 160 лагічных CPU і 2 Тб АЗП на хост, і да 64 лагічных CPU і 512 Гб АЗП для гасцёўных сістэм. Што тычыцца карыстацкага інтэрфейсу кіравання віртуальнай інфраструктурай, то зараз прапануецца выкарыстоўваць спецыяльны web-інтэрфейс, які дазваляе ствараць і канфігураваць віртуальныя машыны.

DAViCal 1.0

Адміністратарам на нататку не перашкодзіць узяць і праект DAViCal, першая стабільная версія якога з'явілася ў пачатку года, а на мінулым тыдні выйшла верся з выпраўленнямі 1.02.Распрацоўнікі пазіцыянуюць апошнія версіі свайго стварэння як гатовыя і стабільныя для карпаратыўнага ўжывання.

DAViCal - сервер для цэнтралізаванага захоўвання дадзеных календароў-планіроўшчыкаў, спісаў задач і адрасных кніг, якія падтрымліваюць пратаколы CalDAV і CardDAV. Выкарыстанне гэтага сервера дадзеных дазваляе карыстачальнікам сінхранізаваць свой каляндар з любымі праграмамі-кліентамі, якія падтрымліваюць пратаколы CalDAV і CardDAV.

А такіх календароў-кліентаў цяпер нямала. Гэта Evolution, Mozilla Sunbird, Mozilla Lightning, Chandler, Apple iCal. Усе гэтыя календары падтрымліваюць сінхранізацыю праз CalDAV.

Для працы DAViCal сервера неабходны наступны усталяваны софт: PostgreSQL, Apache2, PHP 5. Больш раннія версіі DAViCal маюцца ў шматлікіх папулярных дыстрыбутывах GNU/Linux.

Лінус Торвальдс і складаны Linux

Даўно ўжо не сакрэт, што і Лінус Торвальдс з аўтара і распрацоўніка ядра Linux практычна ператварыўся ў сістэмнага адміністратара, у чые абавязкі ўваходзіць кіраванне інфраструктурай распрацоўкі праекта. Непасрэдна код пішуць ўжо зусім іншыя людзі. І ў гэтым сэнсе цікавасць публікі выклікала інтэрв'ю Торвальдса інтэрнэт-выданню Zeit Online, дзе ён кажа аб праблемах кіравання гэтай складанай інфраструктурай.

Па-першае, Торвальдс кажа пра складанасць самага ядра Linux, дзе колькасць радкоў кода вырасла з 10 тысяч у першай версіі Linux да 15 мільёнаў радкоў у бягучых версіях ядра.

Па-другое, многія часткі і кампаненты ядра настолькі ўскладніліся, што існуе вельмі мала спецыялістаў, якія ўмеюць вырашаць праблемы ў гэтых кампанентах. Па словах лідэра праекта Linux, часам для таго, каб зразумець, з-за чаго выяўляецца нейкая памылка, траціцца некалькі дзён, каб знайсці патрэбнага спецыяліста.

Па-трэцяе, хоць ядро распрацоўваецца па "кірмашовым" прынцыпу, і ў распрацоўцы удзельнічае вялікая колькасць распрацоўшчыкаў, сам Торвальдс кантактуе прыблізна з пяццюдзесяццю вядучымі праграмістамі. Такая сістэма працы склалася стыхійна, і Лінус называе яе "сеткай даверу", калі атрымліваецца іерархічная сістэма даверных адносін, пачынаючы з Торвальдса зверху ўніз.

Зыходзячы са сказанага, асабліва з таго, што сістэма кіравання ядром складваецца стыхійна, можна зрабіць і здагадку, што ў бліжэйшы час могуць адбыцца і змены ў адміністраванні праектам Linux. Аж да таго, што Торвальдс нават перадасць стырны кіравання новаму лідэру ці нават якой арганізацыі. У тым жа інтэрв'ю Торвальдс кажа, што ў яго на прыкмеце ёсць некалькі чалавек, здольных на гэтую працу.

LVEE 2012 Зіма

Дарэчы, любы добры сістэмны адміністратар любіць добра адпачыць. Як раз 10 - 12 лютага пад Мінскам пройдзе зімовая сесія Міжнароднай канферэнцыі распрацоўнікаў і карыстальнікаў свабоднага праграмнага забеспячэння LVEE Winter 2012.Гэта мерапрыемства аб'ядноўвае сустрэчы і адпачынак спецыялістаў і энтузіястаў у вобласці вольнага ПЗ.

Такім чынам, пачынаючы з гэтага года, стаўшая традыцыйнай канферэнцыя LVEE раздвоілася на зімовую і летнюю частку. Мабыць арганізатары ўлічылі той факт, што сярод спецыялістаў і энтузіястаў вольнага ПЗ ёсць не толькі аматары летняга адпачынку, але і - зімовага.

Фармат канферэнцыі таксама ўключае даклады, кароткія выступы, круглыя сталы і код-спрынты. Заяўкі на ўдзел і тэзісы дакладаў прымаюцца да 6 лютага.

Міхаіл АСТАПЧЫК