Навіны вольнага софту

Ў чарговым аглядзе свежага вольнага і бясплатнага софту адзначым новую значную версію SIP-софтофона SFLPhone і пазнаёмімся з дзвюма праграмамі для працы з фатаграфіямі - RawTherapee і ffDiaporama.

SFLPhone 1.3

Можна ўжо ўпэўнена канстатаваць, што ў свеце тэлекамунікацый цяпер баль кіруюць тэхналогіі VoIP-тэлефаніі, якія забяспечваюць перадачу маўленчага і відэасігналу па сетцы Інтэрнэт. Напрыклад, сярод звычайных спажыўцоў вельмі папулярны VoIP-сэрвіс Skype, які зараз прыналежыць сафтвернаму гіганту Microsoft, і доля гэтага сэрвісу займае практычна 30% сусветнага трафіку тэлефонных званкоў.

А сярод вялікай колькасці карпаратыўных карыстачоў цяпер папулярнасць набыла тэлефанія на аснове пратаколу SIP, які спецыяльна распрацаваны для перадачы мультымедыя-дадзеных у IP-сетках. Адпаведна для гэтага сектара карыстачоў прапануецца ў немалой колькасці і тэлефонныя апараты з падтрымкай пратаколаў SIP, і праграмныя SIP-сафтафоны.

Калі казаць о SIP-сафтафонах з адкрытым зыходным кодам, то іх існуе некалькі штук - Ekiga, Linphone, Twinkle, SFLPhone. Для карпаратыўнага карыстача на Linux-машынах звычайна рэкамендуецца сафтафон SFLPhone, падтрымку якога ажыццяўляе канадская кампанія Savoir-Faire. Напачатку года праграма абнавілася да новай версіі SFLPhone 1.3.

Асаблівасць SFLPhone у тым, што гэта не кросплатформавая праграма, якая працуе толькі на сістэмах Linux. Але пры гэтым існуюць варыянты SFLPhone для розных графічных асяроддзяў - GNOME, KDE, і нават маецца версія для каманднага радка.

Галоўныя функцыянальныя магчымасці праграмы:

падтрымка мноства акаўнтаў;
падтрымка SIP і IAX2 пратаколаў;
пераклад выкліку, утрыманне выкліку, запіс званка;
шматкарыстальніцкія канферэнцыі;
HDA-кодэкі;
P2P-званкі, відэазванкі, абмен паведамленнямі;
шыфраванне злучэння і галасавога сігналу.

З навін новай версіі варта адзначыць эксперыментальную магчымасць шматкарыстальніцкіх відэаканферэнцый.

Таксама рэалізавана падтрымка публікацый падзей на серверы і апавяшчэнні пра прысутнасць. Палепшана праца з NAT. Зроблена паляпшэнне якасці гукавых функцый: з'явіліся эксперыментальная рэалізацыя шматканальнага гуку, кодэкі Flak і OGG/Vorbis, палепшана прыгнечанне шуму.

Новая версія гатова для асноўных дыстрыбутываў Linux - Ubuntu, Fedora, openSUSE. Інструкцыі па ўсталёўцы ці рэпазітары з апошняй версіяй SFLPhone прыведзены на старонцы загрузкі афіцыйнага сайта.

RawTherapee 4.0.12

Пасля навагодніх свят у шмат каго, упэўнены, назапасілася шмат фатаграфій, у тым ліку і фатаграфій з некаторымі дэфектамі, якія патрабуюць выпраўлення. І хоць для апрацоўкі фатаграфій ёсць GIMP на ўсе выпадкі жыцця, тым не менш, разгледзім некалькі вольных і бясплатных праграм для працы з фота, якія могуць цяпер спатрэбіцца.

Пасля некаторага перапынку выйшла новая версія праграмы для апрацоўкі лічбавых фатаграфій RawTherapee 4.0.12. Гэта чыста фатаграфічная праграма і падтрымлівае ў першую чаргу фармат RAW, наяўнасць якога маецца ў вялікай колькасці камер, і які захоўвае поўную інфармацыю пра атрыманы малюнак. Але магчыма і праца з фарматам JPEG.

Праграма прэтэндуе на статут "для прафесійнага выкарыстання", а таксама для тых, хто імкнецца быць прасунутым фотааматарам. RawTherapee утрымоўвае мноства функцый, шматлікія з якіх нават прафесіяналы рэдка выкарыстоўваюць.

RawTherapee - кросплатформенная праграма. Яе могуць выкарыстоўваць карыстачы Linux, Windows, Mac OS. Памер праграмы 15-20 мегабайт у залежнасці ад АС. Праграма лакалізавана на мноства моў, а ў Сеткі можна знайсці мноства падрабязных мануалаў для яе засваення. Ліцэнзія на код GNU GPL v3, распаўсюджваецца бясплатна.

Галоўнае ўжыванне праграмы - гэта выпраўленне памылак экспазіцыі. Напрыклад, калі неба на фатаграфіі засвечана і на ёй не відаць аблокаў, хоць у рэальнасці яны прысутнічалі. Фармат RAW як раз і дае шанец з выкарыстаннем RawTherapee выправіць экспазіцыю і зрабіць бачнымі тыя аб'екты, якія адсутнічаюць на фота ў выніку засвятлення ці зацьмення. Праўда, з фарматам JPEG такі нумар не пройдзе.

Фотаапарат часта памыляецца пры выбары каляровых адценняў ва ўмовах нізкай асветленасці ці перавагі якога-небудзь колера. Таму ў RawTherapee маюцца наступныя функцыі: выстаўленне балансу белага, падладка каляровай тэмпературы, усталёўка яркасці, кантраснасці і насычанасці малюнка.

Яшчэ адна праблема шматлікіх здымкаў - віньетаванне, гэта значыць зацьменне па краях здымка. І для выпраўлення гэтай бяды ў RawTherapee маецца адмысловыя прылады. Яшчэ ў фотарэдактару прысутнічаюць функцыі для выпраўлення храматычных абераций, чыннікам якіх з'яўляюцца недарагія ультразумы.

RawTherapee дапаможа выправіць дысторсіі, перспектыўнае скажэнне. Тут можна вырабіць выраўноўванне гарызонту. Гэта значыць падтрымліваецца ўвесь джэнтльменскі набор функцый для фатографа.

Інтэрфейс рэдактара складаецца з некалькіх асноўных вокнаў, галоўнымі з якіх з'яўляюцца акно файлавага мэнэджара і акно непасрэднага рэдагавання. Кожнае акно ўтрымоўвае асобныя функцыянальныя панэлі, якія можна змяняць. Асноўныя панэлі - гэта прэв'ю фатаграфіі, панэль файлавага мэнэджара, гістаграма, панэль рэдагавання з тулбарам і панэль функцый рэдагавання здымка.

RawTherapee захоўвае гісторыю апрацоўкі фатаграфіі ў адмысловым тэкставым файле побач з арыгіналам. Таму што часта зручна вярнуцца да мінулых рэдактарскіх правак лічбовага фотаздымка.

RawTherapee, пачынальна з чацвёртай версіі, верагодна, адзіны RAW-канвертар рэальнага часу, які выконвае аперацыі з малюнкам у 96-бітным уяўленні лікаў з плывучай коскай. Гэта дазваляе вырабляць высокадакладныя пераўтварэнні малюнка.

З іншага боку, выкарыстанне лікаў з плывучай коскай патрабуе вялікай колькасці аператыўнай памяці. І гэты рэдактар можа ў некаторых выпадках значна тармазіць. Рэкамендуецца выкарыстоўваць 64-бітную аперацыйную сістэму з аб'ёмам памяці не меней 4-х гігабайт. Таксама рэкамендуецца пазбягаць каталагаў, якія змяшчаюць занадта шмат RAW-файлаў. Варта імкнуцца, каб у кожным каталагу было не больш за сотню фатаграфій у фармаце RAW.

RawTherapee 4.0.12 варта разглядаць як рэліз-кандыдат для версіі 4.1, якая з'явіцца праз некалькі тыдняў, калі ніякіх сур'ёзных праблем не будзе выяўлена ў бягучай версіі.

ffDiaporama 2.0.1

Часта маецца жаданне аб'яднаць фатаграфіі у слайд-шоў з музыкай, тэкставымі подпісамі і выкласці яго ў Інтэрнэт. І хоць існуюць спецыяльныя вэб-сэрвісы для стварэння слайд-шоў, самым універсальным спосабам па-ранейшаму з'яўляецца стварэнне відэа з фатаграфій, якое можна змясціць на вэб-старонцы. Папулярна ў народзе таксама стварэнне слайд-шоў з фатаграфій у якасці візуальнага суправаджэння да якой-небудзь папулярнай песенькі на Youtube.

Праграм для гэтай справы існуе вельмі шмат. Звычайна карыстачы пампуюць які-небудзь пірацкі прафесійны софт накшталт Photodex ProShow Produce. Але ёсць і прасцейшыя рашэнні, як напрыклад, вольная бясплатная праграма ffDiaporama.

Гэта праграма паўтара месяца назад абнавілася да версіі ffDiaporama 2.0.1. Праграма кросплатформавая і можна запампаваць варыянты для Windows Vista, 7 і 8, Linux. Заснавана праграма на фрэймворках Qt4 ці Qt5. Вага праграмы - 20-40 мегабайт у залежнасці ад сістэмы. Ліцэнзія GNU General Public License version 2.

ffDiaporama дазваляе стварыць відэа і слайдшоў, з надпісаў, фіксаваных і анімаваных малюнкаў, фатаграфій, відэакліпаў, музыкі. Усе візуальныя элементы аб'ядноўваюцца ў слайд-шоў з дапамогай розных эфектных пераходаў, і атрымліваецца паўнавартаснае відэа, якое нават не сорамна паказаць публіцы.

Працаваць у праграме досыць лёгка. Усе аперацыі выконваюцца ў графічным рэжыме. Інтэрфейс праграмы не перагружаны элементамі кіравання і цалкам інтуітыўна зразумелы, калі рабіць нескладанае аматарскае слайд-шоў.

Пры гэтым праграма дае таксама і нямала магчымасцяў для тонкай працы над элементамі відэароліка:

кадраванне малюнкаў і фатаграфій;
абразанне відэакліпаў;
накладанне тэксту, нататак да малюнкаў, фатаграфіям, відэафрагментам і анімацыі;
дынамічныя тэкставыя зменныя, якія дазваляюць выкарыстоўваць на слайдах аўтаматычнае фармаванне тэксту;
графічныя фільтры для малюнкаў і відэа (яркасць, кантраснасць, гама, колеры і інш.);
дынамічныя фільтры для малюнкаў і відэа падчас анімацыі;
стварэнне анімацыі шляхам маштабавання, кручэння і іншых эфектаў для малюнкаў ці фатаграфій;
налада тыпу пераходу і паслядоўнасці кадраў;
наладжвальныя гукавыя эфекты згасання і нарастанні гучнасці, пераходу ў паўзу, налада паслядоўнасці прайгравання трэкаў;
выбар фармату відэа для розных відэаплэераў (DVD-плэеры, смартфоны, планшэты, мультымедыя сістэмы і інш.);
розныя фарматы рэндэрынгу відэа: avi, mpg, mp4, webm, mkv.
стварэнне вокладак для відэа, што карысна для зручнага прагляду з выкарыстаннем мультымедыя сістэм, як, напрыклад, XBMC.