Безумоўна, для нашых палесцінаў значнай падзеяй з'яўляецца анонс першапачатковай версіі хоць і закрытага, але паўнавартаснага кліента "1С: Прадпрыемства" для Linux. І наогул мінулы тыдзень апынуўся багатым на анонсы значных праектаў, якія знаходзяцца пакуль яшчэ ў першапачатковым стане - гэта і Firefox OS, VLC і LibreOffice для Android. А з гатовенькага да ўжывання адзначым новую версію аўдыяплэера Qmmp.

"1С" і Linux

Некаторыя несвядомыя карыстальнікі, якія не жадаюць у добраахвотным парадку пераходзіць на Linux, у якасці адгаворкі часта прыводзяць факт адсутнасці паўнавартаснага кліента "1С: Прадпрыемства" на Linux-сістэмах. Але, здаецца, што ўжо ў хуткім часе гэтай адгаворцы прыйдзе канец.

Кампанія "1C" абвясціла аб пачатку тэставання азнаямленчай версіі платформы для аўтаматызацыі дзейнасці прадпрыемства "1С:Прадпрыемства" 8.3. І ў склад гэтай новай версіі ўпершыню ўключаны кліенцкія прыкладанні і прылады адміністравання для сістэм Linux.

"1С:Прадпрыемства" - расійскі праграмны прадукт, які мае вельмі вялікую долю распаўсюджвання на прадпрыемствах у межах Расіі і СНД. Да таго ж гэты прадукт корміць вельмі вялікую армію вольных "аўтаматызатараў", у тым ліку і ў РБ.

Таму, не гледзячы на тое, што "1С:Прадпрыемства" з'яўляецца закрытым, а не свабодным праграмным забеспячэннем, рэалізацыя паўнавартаснай працы гэтага асяроддзя ў Linux з'яўляецца важнай для павелічэння аўтарытэту свабодных платформаў на тэрыторыі post-USSR. Прадстаўнікі кампаніі "1С", тлумачачы навіны новай версіі "1С:Прадпрыемства", сцвярджаюць, што кліенты кампаніі рэгулярна пытаюцца пра Linux-кліент. А кліентам, як вядома, трэба ісці на сустрач.

Тэхналагічная платформа "1С:Прадпрыемства" ўяўляе сабой шматкампанентную праграмную кліент-серверную абалонку над базай дадзеных. І інтэграцыя кампанентаў "1С:Прадпрыемства" на свабодныя платформы вядзецца даўно.

Напрыклад, у якасці СКБД можа выкарыстоўвацца PostgreSQL і СКБД Oracle, якія працуюць на сістэмах Linux. Для Linux-сістэм ўжо маецца такія важныя кампаненты сістэмы, як кластар сервераў, вэб-сервер і тонкі вэб-кліент. З дапамогай асобнай камерцыйнай рэалізацыі WINE@Etersoft можна выкарыстоўваць Windows-версію паўнавартаснага кліента "1С:Прадпрыемства" на Linux-сістэмах.

Цяпер жа чарга падышла і да паўнавартаснага кліенту для Linux, цалкам адпаведнага варыянту для Windows. Рэалізаваны першапачатковыя версіі тонкага кліента, які забяспечвае працу карыстачоў у рэжыме кіраванага прыкладання, і - тоўстага кліента, які забяспечвае працу таксама ў рэжыме канфігуратара. І цяпер малюнак сукупнай працы ўсіх кампанентаў "1С: Прадпрыемства" можа выглядаць вельмі прывабна для вачэй Linux-адміністратара.

Карыстальнікі папярэдніх версій "1С:Прадпрыемства" могуць загрузіць ўказаны тэставы выпуск з афіцыйнага сайта, пасля папярэдняй рэгістрацыі. Бягучая версія з'яўляецца тэставай і можа не запусціцца. Так што рабочай гэтую версію назваць пакуль нельга.

Мабільны канёк-гарбунок

Як мы ўжо пісалі ў мінулы раз, аперацыйная сістэма Android з'яўляецца сапраўдным працоўным канём-цяжкавозам для мабільнага свету, што цягне вялікі воз мабільных прылад і прыкладанняў. Але ў дадатак да яе можа хутка з'явіцца гэтакі канёк-гарбунок ў асобе мабільнай аперацыйнай сістэмы, якую распрацоўвае фонд Mozilla.

Мабільная сістэма, якую стварае Mozilla, спачатку называлася Boot to Gecko (B2G). Аднак, здаецца, справы ў праекта пайшлі нават лепш, чым чакалася, і ў Mozilla ужо не баяцца падзяліцца з гэтай мабільнай аперацыйнай сістэмай і сваім самым вядомым брэндам. З гэтага часу праект будзе называцца проста і з густам - Firefox OS.

У якасці канкрэтных поспехаў прыводзяцца дамоўленасці з вытворцамі прылад TCL Communication Technology і ZTE, якія абвясцілі аб сваіх намерах выпусціць першыя прылады з новай сістэмай Firefox OS, выкарыстоўваючы працэсары Snapdragon ад Qualcomm Incorporated. Да праекта таксама праявілі цікавасць і вядучыя сусветныя аператары сетак, у тым ліку Deutsche Telekom, Etisalat, Smart, Sprint, Telecom Italia, Telefonica і Telenor

Першыя смартфоны з Firefox OS запланаваны для продажу ў Бразіліі ў пачатку 2013 года. Продажы будуць ажыццяўляцца праз камерцыйны брэнд Vivo кампаніі Telefonica.

Firefox OS - гэта аналаг Google Chrome OS, але толькі для мабільных прылад. Іншымі словамі, гэта браузерная аперацыйная сістэма, у сістэмнай аснове якой ляжыць ядро Linux, а прыкладны ўзровень забяспечваецца вэб-браўзэрам - у дадзеным выпадку тэхналогіямі Firefox. Адпаведна прыкладанні для гэтай мабільнай АС будуць пісацца на JavaScript, або, як цяпер прынята казаць, з выкарыстаннем HTML5. Прыкладанні будуць распаўсюджвацца праз каталог-краму Mozilla Marketplace, якая будзе падтрымліваць распаўсюджванне як бясплатных, так і платных прыкладанняў.

Мяркуецца, што Firefox OS дазволіць стаць легкаважнай альтэрнатывай гуглофонам у сегменце бюджэтных смартфонаў. І вытворцы "лісіных смартфонаў" абяцаюць прывабныя цэны для гэтай прадукцыі.

Застаецца хіба спадзявацца, што Firefox OS, дзякуючы сваёй большай і татальнай адкрытасці не паўторыць лёс WebOS, якая таксама была вэб-арыентаванай сістэмай, аднак яна так і не змагла заваяваць якога-небудзь вялікага поспеху.

Варта сказаць і тое, што, на жаль, у ахвяру Firefox OS прынесены паштовы кліент Thunderbird, у якім Mozilla плануе значна знізіць свой удзел. І ў хуткім часе Thunderbird будзе падтрымлівацца аднымі валанцёрамі. Людзі, якія ўдзельнічалі ў распрацоўцы Thunderbird, будуць пераведзены на мабільны фронт для больш інтэнсіўнага развіцця Firefox OS. Што яшчэ раз сведчыць аб тым, што ў Mozilla ёсць вялікія надзеі на поспех Firefox OS.

Мабільныя тэндэнцыі

Раней мы ўжо адзначалі тэндэнцыю паступовага пераносу вялікіх прыкладанняў з дэсктопа на мабільныя прылады. У якасці пацвярджэння гэтай тэндэнцыі можна адзначыць з'яўленне на платформе Android мультымедыйнага прайгравальніка VLC і нават офіснага пакета LibreOffice.

Праўда, практычна карыстацца гэтымі праграмамі на смартфонах і планшэтах пакуль рана - праекты ў лепшым выпадку маюць статус бэта-версіі.

Аднак мультымедыйны прайгравальнік VLC усё ж такі ўжо дабраўся да Play Store. Праўда, праграма прызначана толькі для "power users and hackers", так як можа працаваць нестабільна, ды і наогул не на кожным гуглафоне запусціцца.

А пакуль на смартфонах даводзіцца карыстацца беднымі ўбудаванымі рашэннямі для прайгравання відэа, якія і фарматаў то ўсяго пару штук разумеюць, не кажучы ўжо пра дадатковыя функцыі. А калі карыстачу падабаецца кадр? А калі карыстальнік хоча падмяніць гук? А калі карыстальнік хоча зрабіць караоке? А калі карыстачу трэба змяніць субтытры? А калі карыстальнік хоча прайграваць відэаплэйлісты з Сеткі? А калі карыстальнік хоча вяшчаць тое, што прайграе?

Хаця, па праўдзе кажучы, калі ў мабільным VLC атрымаецца толькі дамагчыся стабільнай падтрымкі большасці відэафарматаў, рэалізаваных у настольнай версіі, то і гэта будзе прагрэс.

А мабільны LibreOffice яшчэ нават і да бэта-версіі не дабраўся. Аднак ёсць ужо пацверджанні аб'ёмам зробленых работ па пераносе гэтага прыкладання на планшэты. Майкл Мікс, які ўваходзіць у кіруючы савет арганізацыі Document Foundation, апублікаваў справаздачу аб бягучым стане праекта. Калі падвесці першыя вынікі зусім проста, то мабільны LibreOffice ўжо дасягнуў стадыі, калі не сорамна паказваць першыя скрыншоты гэтага планшэтнага офіснага пакета.

Qmmp 0.6

Але ўсё гэта, пра што мы вышэй казалі, былі анонсы праектаў, якія рэальна запрацуюць у карыстачоў толькі ў будучыні. І добра, калі гэта будзе блізкая будучыня. А з навінак, якія можна запусціць ўжо зараз, звернем увагу на новую версію медыяплэера Qmmp.

Qmmp - гэта плэер у стылі Winamp. Гэты легкаважны аўдыяплэер прызначаны для тых карыстальнікаў, хто не можа здужыць кансольны медыясерверы MPD, але якім не патрэбныя цяжкавагавыя медыякамбайны накшталт Amarok.

Qmmp заснаваны на бібліятэцы Qt. Асноўным інтэрфейсам з'яўляецца "класічны" інтэрфейс, аналагічны Winamp або Xmms. Праграма кросплатформавая і маецца версія для Windows.

З паляпшэнняў новай версіі можна адзначыць візуальныя скіны ў выглядзе дынамічна загружаных плагінаў, канвертар аўдыё-файлаў, браўзэр icecast-патокаў, падтрымку фармату гукавай кампрэсіі VDF.

Дадаткова прадстаўлена зборка плагінаў Qmmp Plugin Pack, куды ўвайшлі плагін падтрымкі MPEG v1/2 layer1/2/3 з выкарыстаннем бібліятэкі mpg123, плагін падтрымкі 24-бітных файлаў Monkey's Audio і embedded cue, а таксама просты карыстацкі інтэрфейс Simple Ui, падобны на Foobar2000.

Міхаіл АСТАПЧЫК